Na Chi Lăng đã trở thành thương hiệu trái cây ngon và nổi tiếng miền Bắc. Loại trái cây này cũng lọt top 50 đặc sản trái cây ngon nhất năm 2013 được Tổ chức Kỷ lục Việt Nam công nhận.
1.Vài nét về đặc sản na Chi Lăng
Lạng Sơn là huyện miền núi phía Bắc Việt Nam. Nơi đây có nhiều đặc sản như phở vịt quay, nem nướng, quýt Bắc Sơn, rượu Mẫu Sơn. Thế nhưng vẫn ngon nức tiếng nhất vẫn là na Chi Lăng.
Địa hình núi đá cao chót vót cùng điều kiện tự nhiên ưu ái đã “ban” cho đất Chi Lăng trồng na ngon “vô địch”. Những núi da dày thịt màu trắng ngần, xen lẫn hạt nhỏ màu đen cho hương vị thơm ngon đã trở thành cây trái chủ lực ở nơi đây.
Na được trồng nhiều nhất ở thị trấn Chi Lăng dọc theo quốc lộ 1A. Diện tích trồng na khoảng 1.200ha, cho sản lượng trung bình 7000 tấn. Nhờ đó đã mang đến nguồn thu nhập tốt cho nhân dân địa phương. Thế rồi, quả na trở thành cây trồng giúp bà con xóa đói giảm nghèo.
Na bao giờ cũng được giá, và bà con ngày càng mở rộng diện tích. Khách du lịch tứ phương cũng về đây, ngoài để thăm thú Lạng Sơn còn ghé thăm những vườn na trĩu quả ở Chi Lăng. Họ đến rồi đi, không quên mang theo vài cân na xứ Lạng làm quà.
**Xem thêm: Đào Mẫu Sơn – Sản vật trời ban vùng Tây Bắc
2. Mùa na Chi Lăng tháng mấy? Đặc điểm nhận dạng
Từ quốc lộ 1B đến thành phố Lạng Sơn, qua ải Chi Lăng vào đầu tháng 8 nhộn nhịp cảnh thương lái. Họ từ khắp nơi đổ về để săn đón loại quả đặc sản này, cùng với đó là vận chuyển na dai đi tiêu thụ.
Na chủ yếu được trồng trên núi cao nên để thu hoạch chúng thì cực kỳ khó khăn. Người dân chế tạo ra ròng rọc chạy từ trên cao xuống dưới chân núi. Dây cáp để tời na là 2 đoạn dây song song mắc vào bánh xe. Những sọt na được đu xuống, rồi lại kéo rỗng sọt lên, cứ như vậy na nhanh chóng hạ xuống chân núi an toàn cách đỉnh hàng trăm mét.
Quả na Chi Lăng sau khi được tập kết đủ dưới chân núi. Thì được phân loại theo kích cỡ rồi đóng vào thùng xốp, theo thương lái đi khắp nơi, đến mọi vùng miền trong cả nước.
Cách hái độc đáo như thế, hương vị của nó cũng ấn tượng vô cùng. Những quả na căng bóng, thịt dày, thơm dịu ngọt. Chỉ cần ăn một lần, những lần sau sẽ “nghiện”. Na Chi Lăng khác với các giống na khác còn ở kích thước quả, to hơn cả nắm đấm người. Vài ba quả cũng đủ 1kg, bày trong túi nhỏ hay trên mâm hoa quả ngày lễ, tết đều rất đẹp mắt.
Giá bán na Chi Lăng cũng khá đắt, khoảng 90000 -120000đ/kg trên thị trường. Loại quả này ưu tiên phát triển nội địa, đáp ứng nhu cầu của người tiêu dùng. Trong khi thời gian thu hoạch na chỉ khoảng 1 tháng, quả na mang ra chợ bán còn nhanh hơn cả thu hoạch. Ấy vậy mà nhiều người vẫn chưa được tận hưởng hương vị quả na Chi Lăng bao giờ là vì thế.
3. Bà bầu ăn na có tốt không?
Trong 100g quả na có chứa 64 đơn vị calo, 82,5g nước, 35mg canxi, 36mg vitamin C, 1,6g protein cùng nhóm vitamin B rất tốt cho bà bầu.
Việc ăn na thường xuyên có thể giúp cho bà bầu giảm được triệu chứng ốm nghén. Các cơn buồn nôn, chóng mặt, tê tay chân sẽ không còn làm phiền mẹ nữa. Hơn thế nữa, na kích thích tuyến sữa, tăng nguồn sữa và chất lượng sữa mẹ cho bé.
Na giàu dinh dưỡng, giúp cho mẹ giảm nguy cơ sảy thai hay cơn đau khi sinh đẻ. Hệ thống miễn dịch của mẹ bầu cũng được tăng cường. Từ đó, omega-6 cùng protein sẽ cung cấp dưỡng chất cho mẹ khỏe, bé lớn nhanh.
Mỗi ngày, mẹ ăn 1 quả na sẽ cung cấp đến 1000mg đồng, nhiều hơn bất cứ loại trái cây này. Trong khi thiếu chất này sẽ khiến mẹ bị sinh non.
Hàm lượng Vitamin A và C dồi dào trong quả na còn tốt cho mắt, da, tóc của mẹ. Loại trái cây này cũng không chứa cholesterol, chất béo nên cải thiện được vóc dáng cho mẹ trong quá trình mang thai.
Tuy nhiên, na có thực sự tốt cho mẹ hay không còn phụ thuộc vào cách ăn:
+ Na có tính nóng, nếu như ăn nhiều có thể khiến cho mẹ bầu táo bón và mọc mụn. Nặng hơn có thể khiến bạn mệt mỏi, ăn uống không ngon. Một số mẹ có cơ địa nóng sẵn thì chỉ ăn với lượng ½ so với người bình thường thôi nhé.
+ Với mẹ bầu mắc tiểu đường hay có nguy cơ mắc bệnh thì cũng nên hạn chế. Bởi na chứa hàm lượng đường tương đối nào.
+ Mỗi ngày chỉ nên ăn 1 quả na. Kết hợp cùng loại trái cây khác để bồi bổ sức khỏe, tăng dưỡng chất để mẹ không bị ngán, em bé sinh ra cũng khỏe mạnh hơn.
**Xem thêm: Cam sành Hà Giang – trái cây đặc sản vùng đất địa cầu
4. Có nên cho bé ăn na không?
Phải thừa nhận rằng, quả na rất tốt cho em bé. Chúng cung cấp năng lượng, khi ăn cảm thấy thịt mềm nên đa số trẻ em đều thích.
Nhờ nguồn dinh dưỡng tuyệt vời mà na có thể giảm táo bón cho em bé, cải thiện chức năng của tim. Hỗ trợ não bộ bé, phòng bệnh ung thư và thị lực.
Tuy nhiên, cũng giống như mẹ bầu thì em bé cũng cần lưu ý về cách ăn để không ảnh hưởng đến sức khỏe.
+ Chỉ cho em bé từ 3 tuổi trở lên ăn na, bởi thịt na khá dai và có lẫn hạt, nếu như không xử lý được thì bé sẽ nuốt phải hạt, dễ bị nghen.
+ Nên chọn những quả na chín tới cho em bé. Quả to, mắt tròn, cuống nhỏ, thịt chín mềm không bị nứt để tránh vi khuẩn xâm nhập.
+ Mẹ cần hướng dẫn em bé cách ăn đúng, loại bỏ hạt ra ngoài. Đặc biệt không cắn vỡ hạt na, bởi trong hạt quả chứa độc đố, nếu làm vỡ thì độc tố phát tán ra ngoài gây ảnh hưởng đến cơ thể của bé.
+ Không cho bé ăn quả na quá chín, na có nhiều vảy trắng, có dấu hiệu chảy nước. Đặc biệt là những quả có mắt thâm đen bởi chúng đã bị nhiễm khuẩn. Các chất dinh dưỡng bị biến dạng không tốt.
+ Cho bé ăn na vào đúng mùa của nó, tránh những quả trái mùa hay vẫn còn xanh. Liều lượng ăn chỉ khoảng 1 quả/ngày. Nếu ăn quá nhiều có thể gây nóng, bé bị táo bón, mụn nhọt, cơ thể mệt mỏi.
+ Khi thấy em bé không thích ăn thì mẹ không nên ép buộc. Mẹ có thể chế biến na cùng với một số loại trái cây khác để tăng hương vị. Quan trọng hơn hết là đảm bảo được nguồn dinh dưỡng để bé phát triển toàn diện.
+ Na có thể dùng để dằm đá, làm sinh tố. Nhưng ăn trực tiếp vẫn là tốt nhất, do vậy mẹ hãy lưu ý thật nhiều đến cách cho con ăn nhé.
**Xem thêm: Lê Đông Khê – đặc sản vùng núi rừng Cao Bằng nhất định phải ăn thử
5.Một số bài thuốc chữa bệnh hay từ quả na
– Quả na ương ( hái lúc lưng chừng còn chưa chín)
Na lúc này chứa nhiều tanin, do đó chúng để chữa bệnh tiêu chảy, kiết lỵ rất tốt. Bạn dùng 30g na thái nhỏ, bỏ hạt rồi sắc uống 2 lần mỗi ngày. Uống trong khoảng 3-4 ngày thì bệnh sẽ đỡ dần.
– Quả na điếc ( na bị hỏng, khô xác, có màu đỏ tím)
Đây là vị thuốc được sử dụng nhiều trong đông y. Để chữa bệnh về tiêu hóa thì bạn dùng 20g na đốt tồn tính, cùng với ngọn cỏ lào 50g, 30g gạo tẻ rang lên thật vàng. Sau đó, dùng sắc nước uống 3 lần mỗi ngày.
Bạn có thể dùng quả na điếc phơi khô, tán thành bột và hòa cùng với giá, bôi nhiều lần trong ngày để chữa mụn nhọt ở vú.
– Hạt quả na
Bạn dùng hạt na giã nhỏ rồi ngâm với rượu. Khi đau răng, bạn có thể ngậm để chữa bệnh. Dùng rượu na để diệt rận trên quần áo. Lưu ý là bạn không được uống, chỉ dùng ngoài là tránh để rượu na bắn vào mắt.
– Lá cây na
Bạn lấy một nắm lá rồi rửa thật sạch, nghiền nát cùng với lá bồ công anh để chữa sưng bú. Thêm lá táo, lá ớt để chữa mụn ngọt.
Bài thuốc khác đó là lá na rửa thật sạch, vắt kiệt nước rồi phơi sương 1 đêm, ngâm với rượu và uống khi lên cơn sốt rét. Bạn cũng có thể dùng phối hợp cùng lá thạch xương bồ, lá ngải cứu để sử dụng chữa bệnh.
Muốn chữa bệnh bong gân, vết thương sưng tấy. Bạn dùng lá na 20g, cùng với vôi tôi 5g, lá đu đủ xanh 10g, giã nát rồi đắp lên vết thương. Mỗi ngày thực hiện một lần thì vết thương của bạn sẽ giảm dần.
– Rễ cây na
Sử dụng rễ cây na để chữa sốt rét rất hiệu quả. Bạn dùng 50g rễ na sắc cùng 30g rễ + lá cây ngâu rừng, thêm 30g rễ xoan. Bên cạnh đó, rễ na thái nhỏ, rửa sạch và phơi khô, sắc nước uống có thể tẩy giun đũa.
6. Cách lựa và bảo quản na Chi Lăng ngon
Bạn nên lựa chọn những quả na vỏ mỏng, đã mở mắt và phẳng. Chỉ hơi nứt một chút thôi nhưng vẫn còn cuống, đó là quả na chín cây, khi ăn thì cảm thấy ngọt và có mùi thơm nhè nhẹ. Bạn cần tránh chọn những quả na mềm nhũn, có vết thâm đen ở bên ngoài. Đó có thể là những quả na quá chín, chín ép, ủ hóa chất làm mềm.
Một số quả na có nhiều vết nứt mẻ, bạn không nên chọn bởi na sẽ không ngon. Ăn cảm giác hơi húng, đặc biệt là có mùi của thuốc bảo quản.
Về mùi vị, những quả na tự nhiên có hương vị thơm ngon, ngọt mát. Còn na ngâm hóa chất thì bị sượng, chẳng có mùi đặc trưng.
Về dáng quả, bạn sẽ thấy na ngâm thuốc có màu không tự nhiên, thế nhưng quả nào quả nấy tròn đều, chẳng bị nứt. Phần cuống vẫn còn nguyên vẹn, vỏ thì lại rất khó bóc.
Quả na khi chín chỉ có thể bảo quản 1-2 ngày. Chúng rất nhanh chín và dễ hỏng. Do đó, bạn nên chọn những quả na già gần chín tới, khi mua về thì ăn dần và có thể để được 3-4 ngày. Hay muốn để lâu hơn, bạn bọc na trong giấy báo để chúng được tươi lâu hơn nhé.
Tránh để na trong tủ lạnh vì loại quả này mềm, khi gặp nước và nhiệt độ thấp sẽ bị càng nhanh hỏng. Hơn nữa, điều kiện tủ lạnh sẽ khiến cho thành phần dinh dưỡng trong na bị biến chất.
Hy vọng những thông tin về quả na Chi Lăng trên đây sẽ giúp ích cho bạn. Nếu như bạn muốn thưởng thức bất kỳ loại trái cây đặc sản nào, thì đừng ngần ngại liên hệ cho Công ty Caterer nhé, chúng tôi sẽ mang đến cho bạn trọn vẹn hương vị của loại quả đó.
Tham khảo một số dịch vụ của Caterer VN:
- Bánh ngọt teabreak và trái cây tươi giao hàng tận nơi
- Tiệc teabreak trọn gói giá rẻ
- Tiệc khai trương
Xem Thêm Nội Dung